انواع بارهای ساختمانی (بار مرده و زنده)

مبحث ششم مقررات ملی ساختمان که مربوط به بارهای وارد بر ساختمان است، اولین بار در سال ۱۳۸۰ منتشر گردید و دو آیین نامه موجود در کشور را تحت عناوین آیین نامه حداقل بار وارده بر ساختمان ها و ابنیه فنی – استاندارد شماره ۵۱۹ سال ۱۳۷۹،  و آیین نامه طراحی ساختمان ها در برابر زلزله (استاندارد ۲۸۰۰ ایران) سال ۱۳۷۸ را در بر گرفت. ویرایش دوم این مبحث نیز در سال ۱۳۸۴ و در پی تغییرات گسترده در ویرایش سوم استاندارد ۲۸۰۰ انتشار یافت. ویرایش سوم این مبحث در سال ۱۳۹۲، با اضافه کردن فصول بار سیل، بار باران و بار یخ و به روز رسانی سایر مباحث منتشر شد. با توجه به آخرین ویرایش آیین نامه های معتبر دنیا، تغییرات حادث شده در دیگر مباحث ۲۲ گانه مقررات ملی ساختمان  و ویرایش چهارم استاندارد ۲۸۰۰ ایران و همینطور پیشرفت های علم مهندسی عمران و دستاوردهای پژوهشی و نیز بازخورد مهندسان طراح سازه نسبت به مطالب ویرایش سوم، ویرایش چهارم مبحث در سال ۱۳۹۸، با دیدگاه بازبینی و به روز رسانی و تکمیل موضوعات بارگذاری، تهیه شده است.

بارهای وارد بر ساختمان از دیدگاه مبحث ششم عبارتند از:

• بار مرده (Dead Loads)
• بار زنده (Live Loads)
• بارهای خاک و فشار هیدرواستاتیکی
• بار سیل
• بار برف
• بار باران
• بار یخ
• بار باد
• بار زلزله

در این مقاله به بررسی بار مرده (Dead Loads) و بار زنده (Live Loads)، از انواع بارهای ساختمانی، طبق آخرین ویرایش مبحث ششم (ویرایش ۱۳۹۸) پرداخته می شود. با انتشارات نوآور همراه شوید…

بار مرده چیست؟

از نام گذاری این بار مشخص است که منظور بارهایی می باشد که ثابت هستند و قابلیت تغییر ندارند. بار مرده عبارت است از وزن تمام قسمت های ثابت ساختمان که ناشی از اجزای سازه بوده و در تمام طول عمر سازه، مقدار و محل اثر آنها ثابت می باشند. از جمله بارهای مرده می توان به دیوارها، کف ها، بام ها، راه پله ها، وزن تجهیزات و تاسیسات ثابت شامل وزن جراثقال ثابت، تیرها، ستون ها اشاره نمود.

نحوه اعمال بار مرده به سازه

به طور کلی بارهای مرده به یکی از حالات زیر به سازه وارد می شود:

• بار متمرکز مثل وزن تجهیزات و یا نیروی یک ستون به طبقات پایین
• بار گسترده خطی مثل بار دیوار طبقات بر روی تیر
• بار گسترده سطحی مثل وزن سقف طبقات

روش محاسبه بار مرده ساختمان

با توجه به معرفی بارهای مرده، این سوال در ذهن پیش می آید که چگونه این بارها باید حساب شود!!

به نظر شما، چگونه می توان وزن جرثقیل ثابت ( طبق مبحث ششم باید این جرثقیل ثابت باشد تا از نوع بار مرده در نظر گرفته شود) که به سازه اعمال می کند را حساب کرد! پاسخ این سوال ساده می باشد چرا که شرکت های سازنده این جرثقیل در کاتالوگ مربوطه، اطلاعات کاملی از محصول خود ارائه می دهند که وزن هم یکی از این اطلاعات می باشد.

حال اگر سوال شود، باری که سقف ساختمان وارد می کند چقدر می باشد، پاسخ چیست! پاسخ به این سوال هم کار دشواری نیست. در بحث وزن جرثقیل چون از یک جسم واحد صحبت می شود، وزن آن مستقیم از کاتالوگ محاسبه می شود ولی برای مثال در سازه های مختلف که ابعاد مختلفی هم دارند، قطعا بار سقف فرق خواهد کرد و در این قبیل بارهای مرده، باید به دنبال شاخصی گشت که همه بتوانند با ابعاد مختلف از آن به نحوی استفاده کنند. اما این شاخص چیست!

در مبحث ششم این شاخص همان جرم واحد حجم و یا جرم واحد سطح اجزای ساختمانی می باشد که تحت یکسری جداول در پیوست شماره ۶-۲ دیده می شود. در ادامه به توضیح این جدول پرداخته می شود.

جدول بار مرده و اجزای آن

در پیوست یاد شده از مبحث ششم، جرم مخصوص مواد، جرم واحد حجم مصالح و اجزای ساختمان و جرم واحد سطح اجزای ساختمان بیان شده است. به طور مثال از بخش جرم مخصوص مواد، این مقدار برای فولاد نرم معادل ۷۸۵۰ کیلوگرم بر مترمکعب می باشد. این عدد ۷۸۵۰ یعنی در یک حجم معادل یک مترمکعب، جرم فولاد به کار رفته، ۷۸۵۰ کیلوگرم خواهد بود. فرض کنید که یک ستون باکس فولادی با مقطع ۴۰ در ۴۰ سانتیمتر وجود دارد و ارتفاع این ستون حدود ۳ متر می باشد؛ حال به کمک این جرم مخصوص داده شده، وزن ستون به راحتی محاسبه می شود، ابتدا با توجه به مقطع ستون، مساحت بدست می آید و با ضرب کردن در ارتفاع داده شده، حجم بدست می آید و در نهایت با ضرب این حجم در جرم مخصوص فولاد، وزن ستون محاسبه خواهد شد که در این مثال یاد شده معادل ۳.۸ تن می باشد. ( در محاسبه حجم دقت شود که واحدها یکسان باشد و چون عدد داده شده برای جرم مخصوص دارای واحد کیلوگرم بر مترمکعب می باشد، اگر حجم بر حسب مترمکعب محاسبه شود بهتر است)

این روند برای همه مصالح (مثل بتن ها، ملات ها، آجرها و…) وجود دارد و با مراجعه به پیوست یاد شده، می توان به آن دسترسی پیدا کرد. در ادامه نمونه ای از محاسبات مربوط به بار مرده یک دیوار آورده شده است.

 

به طور مثال در شکل بالا، دیواری دیده می شود که برای بخش های مختلف آن از پیوست مبحث ششم، وزن مخصوص ها یادداشت شده است و با داشتن ضخامت و ضرب آن در حجم مخصوص، وزن واحد سطح بدست می آید. در تصویر بالا ساختار دیوار متقارن می باشد و به همین دلیل دو بار ملات ماسه سیمان و کاشی سرامیکی دیواری آورده شده است.

وزن تیغه ها و دیوارها

در فصل بار مرده (فصل سوم مبحث ششم) در ویرایش جدید این مبحث (ویرایش ۱۳۹۸)، یک بندی تحت عنوان وزن تیغه ها و دیوارها اضافه شده است که مهندسان عزیز باید به آن توجه ویژه ای داشته باشند. در ادامه این بند بررسی می شود.

– کلیه تیغه ها و دیوارها با وزن هر مترمربع سطح بیش از ۱ کیلونیوتن بر متر مربع، به عنوان بار مرده در محاسبات منظور می شود.

– اگر هر مترمربع تیغه یا دیوار بین ۱ تا ۲ کیلونیوتن بر متر مربع باشد، بار معادل تیغه را می توان به صورت بار گسترده یکنواخت بر مساحت کف اعمال نمود.

– وزن معادل بار مرده تیغه ها که بر مساحت هر فضا اعمال می شود، از تقسیم وزن کل تیغه ها بر مساحت فضای مورد نظر بدست می آید، اما در هر صورت نباید کمتر از ۱ کیلونیوتن بر متر مربع، منظور شود.

– اگر وزن تیغه یا دیوار بیشتر از ۲ کیلونیوتن بر مترمربع باشد، لازم است بار مرده تیغه یا دیوار در محل واقعی خود اعمال شود.

نکته مهم در محاسبه بار مرده تاسیسات و تجهیزات ثابت

ممکن است حین ساخت سازه نیازی به این تجهیزات ثابت نباشد ولی احتمال این وجود داشته باشد که در سال های آتی از این تاسیسات و تجهیزات ثابت، استفاده خواهد شد؛ در این حالت باید بار مرده مربوط به آنها در محاسبات در نظر گرفته شود.

جمع بندی بار مرده ساختمان

بار مرده پیچیدگی خاصی ندارد و صرفا با داشتن جرم مخصوص ها و محاسبه مساحت یا حجم، می توان آن را محاسبه کرد. علت ساده بودن بار مرده این می باشد که قبل از ساخت یک ساختمان، علم کامل به حضور آن و بارهای وارد شده ناشی از آنها آگاهی کامل وجود دارد.

در ادامه به بیان بار زنده و نحوه محاسبه این دو نوع بار در ایتبس پرداخته می شود.

بار زنده چیست؟

بار زنده باری غیردائمی است که در حین بهره برداری از ساختمان یا سایر سازه ها به آن ها وارد می شود. بار زنده شامل بارهای حین ساخت نمی شود.

این بارها به لحاظ مقدار و محل اثر وضعیت مشخصی ندارند و تفاوت آنها با بار مرده این می باشد که عدم قطعیت بیشتری دارند؛ در واقع این غیرقابل پیش بینی و متغیر بودن بارهای زنده به این علت می باشد که تغییر در آنها نه تنها در طول زمان اتفاق می افتد، بلکه تابعی از مکان نیز می باشد، به طور مثال بار زنده یک بیمارستان با مقدار بار زنده یک سازه مسکونی تفاوت دارد.

بار زنده بام

با توجه به تعریفی که از بار زنده بیان شد، بار زنده بام به صورت زیر تعریف می شود:

بار زنده بام به بارهای غیردائمی گفته می شود که بر روی بام و در حین بهره برداری یا انجام تعمیرات به آن وارد می شود. وزن اشیا متحرک مانند گلدان و دیگر لوازم که ارتباطی با استفاده از ساختمان در طول عمر بهره برداری آن ندارند، جز بارهای زنده بام می باشد. این بار شامل بارهای حین ساخت یا بارهای محیطی مانند برف و باران نمی شود.

– اگر در حین انجام عملیات ساختمانی به طور موقت باری به ساختمان وارد شود، این بار باید هماهنگ با اجرای ساختمان به طور مناسبی در طراحی و اجرا مدنظر قرار گیرد. ( این قبیل بارها به بار حین ساخت معروف هستند)

دسته بندی بارهای زنده

بیان شد که بارهای زنده غیرقابل پیش بینی بوده و تغییر در آنها نه در طول زمان بلکه تابعی از مکان نیز می باشد، بر همین اساس بارهای زنده به دو گروه تقسیم می شوند:

• بار زنده استاتیکی

بارهایی ساکن اما قابل حرکت می باشند، مثل وسایل اداری، اثاثیه منزل یا بارهای متحرک ولی با سرعت کم مانند وزن اشخاص و… . بار های زنده استاتیکی انرژی جنبشی قابل توجهی در سازه ایجاد نمی کنند.

• بار زنده دینامیکی

بارهای متحرکی که انرژی جنبشی قابل ملاحظه ای در سازه ایجاد می کند، مانند بار جرثقیل ها، بار آسانسور، خودروها و یا مثلا ورزشکارانی که در یک سالن ورزشی در حال دویدن هستند.

روش محاسبه بار زنده ساختمان

متنوع بودن ساختمان ها و همچنین کاربری متنوع فضاهای مختلف هر ساختمان، انواع متعددی از بار زنده را به وجود می آورد، از طرفی پیش بینی دقیق مقدار بار زنده در هر قسمت ساختمان با توجه به ماهیت تصادفی و متغیر بار زنده، عملا کاری غیر ممکن است. به این ترتیب تخمین واقع بینانه ای از بار زنده فقط بر اساس تجزیه و تحلیل سربار زنده ساختمان های موجود، بر اساس  مشاهدات آماری و درصد ریسک قابل  قبول میسر خواهد بود. آیین نامه های بارگذاری مبتنی بر تحلیل های آماری و درصد ریسک قابل قبول (معمولا ۲ درصد) یک بار گسترده یکنواخت را برای تخمین بار زنده فضاهای مختلف انواع ساختمان ها ارائه می دهند.

پس باید توجه داشت که تعیین مقدار بار زنده توسط یک مهندس امکان پذیر نیست و بلکه بر اساس آیین نامه ها و اطلاعات آماری مشخص می شود.

جدول بار زنده و اجزای آن

در مبحث ششم در فصل پنجم که مربوط به بار زنده می باشد، جداول پیشنهادی بار زنده برای کاربری های مختلف داده شده است. به طور مثال تصویر زیر نمونه ای از جداول مبحث ششم می باشد.

 

 

در ادامه به توضیح بخش های مختلف این جدول پرداخته می شود.

بار زنده گسترده یکنواخت کف ها و بام ها

در جدول بالا عبارت در آیین نامه ها بار زنده ساختمان به صورت یک بار گسترده یکنواخت، به طوری که همه کف ها تحت این بار گسترده قرار دارند، در نظر گرفته می شود.

بار زنده طراحی:

بار زنده ای که در طراحی ساختمان ها و سایر سازه ها به کار می رود، باید بیشترین بار مورد انتظار برای کاربری مورد نظر بوده و در هیچ حالتی از حداقل بار زنده گسترده یکنواخت، داده شده در مبحث ششم (جدول ۶-۵-۱) با در نظر گرفتن میزان کاهش های مجاز کمتر نباشد. (درباره کاهش بار زنده در ادامه صحبت شده است)

بار زنده متمرکز کف ها و بام ها

کف ها، بام ها و سایر سطوح مشابه باید به نوعی طراحی شوند که بتوانند جدا از بارهای زنده گسترده یکنواخت، طبق مفاد بخش ۶-۵-۲، بارهای متمرکز داده شده در جدول ۶-۵-۱ را نیز چنانچه منجر به آثار بزرگتری شوند به نحوی ایمن تحمل نمایند. در صورت مشخص نبودن ابعاد بار متمرکز، بار وارده باید به صورت یکنواخت بر روی سطحی به ابعاد ۷۵ در ۷۵ سانتیمتر توزیع شده و محل آن طوری در نظر گرفته شود که بیشترین اثر ناشی از بارگذاری را در اعضا ایجاد نماید.

به طور مثال در جدولی که تصویر آن در بالا آورده شده است برای نوع کاربری هتل ها – فروشگاه ها، اگر فروشگاه  از نوع عمده فروشی باشد باید بار زنده گسترده یکنواخت ۶ کیلونیوتن بر متر مربع را در نظر گرفت و همچنین بار زنده متمرکز این کاربری معادل ۴.۵ کیلونیوتن می باشد. اگر به عدد ۶ کیلونیوتن در جدول دقت شود، دو عدد (۳) و (۱۵) بالای آن نوشته شده است که منظور از این اعداد این می باشد که برای این حالات باید به یکسری نکات دقت شود و در انتهای جدول طبق همین شماره ها توضیح داده است، مثلا برای همین حالت، توضیحات مربوط به موردهای (۳) و (۱۵) به صورت زیر می باشد:

– مورد (۳): کاهش بار زنده برای این نوع کاربری طبق بخش ۶-۵-۷ مجاز نمی باشد، مگر اینکه استثنای خاصی در آن منظور شده باشد.

– مورد (۱۵): برای فروشگاه های عمده فروشی بزرگ، مقدار بار گسترده باید با هماهنگی شرکت های تجهیزکننده فروشگاه تعیین شود. در هر حال این مقدار از بار گسترده جدول (۶ کیلونیوتن بر متر مربع) نباید کمتر باشد.

بار زنده مشخص نشده کف ها

اگر در جدول مبحث ششم، برای فضای کاربری مورد نظر، مقداری قید نشده باشد، تکلیف چیست!

بار زنده کاربری ها و فضاهایی که در مبحث ششم نام برده نشده اند یا در مواردی که کاربری بخشی از ساختمان با موارد مندرج در جدول شماره ۶-۵-۱ تطابق نداشته باشد، با در نظر گرفتن نکات زیر تعیین می شود. در هر حال مقدار این بار نباید کمتر از ۱.۵ کیلونیوتن بر متر مربع در نظر گرفته شود:

الف) وزن افرادی که احتمالا در آنجا تجمع خواهند نمود.

ب) وزن تجهیزات و دستگاه هایی که احتمالا در آنجا قرار خواهند گرفت.

پ) وزن موادی که احتمالا در آنجا انبار خواهد شد.

ت) استفاده از ضوابط آیین نامه های معتبر

ضوابط مربوط به تیغه ها و جداکننده ها

جداکننده ها به دیوارهایی گفته می شود که برای جداسازی فضای داخلی ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد. در یک تقسیم بندی کلی می توان متناسب با ضخامت جداکننده ها، آنها را به دو دسته تقسیم کرد:

۱) تیغه ها: در صورتی که ضخامت جداکننده ها کمتر از ۱۰ سانتیمتر باشد به آن تیغه می گویند.

۲) دیوار حائل: در صورتی که ضخامت جداکننده ها ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر باشد به آن دیوار حائل می گویند.

طبق مبحث ششم برای این جداکننده ها باید نکاتی را لحاظ کنیم:

• در ساختمان های اداری یا سایر ساختمان هایی که در آنها احتمال استفاده از جداکننده های داخلی با وزن هر مترمربع ۱ کیلونیوتن بر متر مربع، با یا بدون جابه جایی موقعیت آنها وجود دارد، باید وزن آن ها بدون توجه به اینکه در نقشه ها نشان داده شده یا نشده باشند، منظور گردند.
• در ساختمان هایی که جداکننده های سبک، نظیر دیوارهای ساندویچی و ورق گچی با وزن هر متر مربع سطح کمتر از ۰.۴ کیلونیوتن بر متر مربع دیوار به کار برده می شوند، بار گسترده معادل وارد بر کف را باید حداقل ۰.۵ کیلونیوتن بر متر مربع در نظر گرفت.
• در سایر موارد، بار گسترده معادل وزن جداکننده ها و تیغه ها بر کف را نباید کمتر از ۱ کیلونیوتن بر متر مربع منظور شود. بار گسترده معادل جداکننده ها در محاسبات جز بار زنده محسوب می گردد اما در تعیین نیروی زلزله این بارها باید در محاسبه وزن موثر لرزه ای به بار مرده اضافه شود.
• اگر حداقل بار گسترده یکنواخت زنده، از ۴ کیلونیوتن بر مترمربع بیشتر باشد، نیازی به در نظر گرفتن بار زنده جداکننده ها نیست.

کاهش مقدار بار زنده ساختمان

در اعضایی که دارای سطح بارگیر نسبتا بزرگی هستند، احتمال اینکه کل سطح به طور هم زمان تحت تاثیر سربار قرار گیرد، بسیار کم خواهد بود. به عبارت بهتر در اجزای باربر ساختمان که بار کف را تحمل می کنند، با افزایش سطح باربر، شدت متوسط سربار را می توان کاهش داد.

فرض کنید سازه ای با ۴ طبقه وجود دارد، اگر ستونی از طبقه همکف انتخاب شود، آیا طبقات بالایی همزمان در حد نهایی خود پر می شوند که از همه سطح باربر ستون مورد نظر استفاده شود! پاسخ این سوال واضح هست!

پس مفهوم کاهش مقدار بار زنده از اینجا نشات می گیرد که اگر اعضا دارای سطح بارگیر نسبتا بزرگی باشند، احتمال اینکه کل سطح بارگیر به طور همزمان تحت حداکثر سربار قرار گیرد بسیار کم خواهد بود، به تعبیر بهتر در محاسبه بار مربوط به  اجزای باربر ساختمانی، با افزایش سطح باربر می توان سربار زنده آن جز سازه ای را کاهش داد.

دقت شود که مطابق آیین نامه ۲۸۰۰ ویرایش چهارم، مهندس طراح، در زمان محاسبه وزن لرزه ای طبقات، نیازی نیست اثر کاهش سربار زنده را لحاظ کند و این کار باعث افزایش ضریب اطمینان سازه می شود.

در مبحث ششم کاهش بار زنده در سه حالت مورد بررسی قرار گرفته است:

• کاهش در بارهای زنده گسترده یکنواخت
• کاهش بار زنده در شرایط خاص
• کاهش بار زنده بام

در ادامه به توضیح این حالات پرداخته می شود.

کاهش بار زنده گسترده یکنواخت

برای کاهش بار زنده می توان از رابطه زیر استفاده کرد:

 

 

** برای استفاده از این رابطه در جهت کاهش بار زنده، دقت شود که باید حاصل ضرب K_LL A_T برابر یا بزرگتر از ۳۷ متر مربع باشد.

در فرمول کاهش بار زنده، منظور از L_۰ حداقل بار زنده گسترده یکنواخت در هر متر مربع، وارد شده بر عضو می باشد که قبلا درباره آن کامل صحبت شد. عبارت K_LL، ضریب موقعیت عضو برای بار زنده می باشد که در مبحث ششم برای موقعیت های مختلف، ضریب وجود دارد، به طور مثال برای ستون های داخلی این ضریب ۴ می باشد و در نهایت A_T که سطح بارگیر بر حسب مترمربع می باشد.

در رابطه بالا L بار زنده طراحی کاهش یافته در هر مترمربع، وارد شده بر عضو می باشد که خواسته مسئله می باشد؛ برای این پارامتر(L) باید به دو نکته توجه کرد:

• برای اعضایی که بار یک طبقه را تحمل می کنند نباید از  ۰.۵L_۰ کمتر باشد.
• برای اعضایی که بار دو طبقه یا بیشتر را تحمل می کنند نباید از  ۰.۴L_۰ کمتر باشد.

کاهش بار زنده در شرایط خاص

مطابق آیین نامه، اجازه کاهش بار زنده در موارد زیر داده نشده است:

• بار زنده سنگین
• محل عبور یا پارک خودروهای سواری
• محل اجتماع و ازدحام

حال به توضیح پیرامون هر مورد پرداخته می شود.

بار زنده سنگین

در ساختمان هایی که بار زنده آنها بیش از ۵ کیلونیوتن بر مترمربع می باشد، اجازه کاهش بار زنده داده نشده است، مانند فروشگاه ها، سینماها، پایانه های مسافربری سالن انتظار و… . به این دلیل مجاز نیست که احتمال آن وجود دارد که همه دهانه ها در این مکان ها به طور همزمان بارگذاری شوند، البته یک استثنا قائل شده است که در اعضایی که بار دو طبقه یا بیشتر از دو طبقه را تحمل می کنند، می توان بار زنده عضو را تا ۲۰ درصد کاهش داد.

محل عبور یا پارک خودروهای سواری

در کف هایی که محل عبور یا پارک خودروهای سواری می باشند، اجازه کاهش بار زنده داده نشده است. البته یک استثنا قائل شده است که در اعضایی که بار دو طبقه یا بیشتر از دو طبقه را تحمل می کنند، می توان بار زنده عضو را تا ۲۰ درصد کاهش داد.

محل اجتماع و ازدحام

در ساختمان هایی مانند رستوران ها، شبستان مساجد و… با توجه به اینکه احتمال دارد همه دهانه ها همزمان بارگذاری شود، اجازه کاهش بار داده نشده است.

در ادامه به حالت سوم از کاهش بار زنده ساختمان یعنی کاهش بار زنده بام پرداخته می شود.

کاهش بار زنده بام

آیین نامه مبحث ششم مقررات ملی ساختمان، کاهش بارهای زنده بام را در دو حالت زیر بررسی میکند:

• کاهش بارهای زنده در بام های تخت، شیب دار و قوسی
• کاهش بارهای زنده در بام های دارای کاربری ویژه

در ادامه به توضیح این موارد پرداخته می شود.

کاهش بارهای زنده در بام های تخت، شیب دار و قوسی

برای کاهش بار باید از رابطه زیر استفاده شود.

 

با توجه به روابط بالا، به وضوح مشخص است که در رابطه R_۱ با افزایش سطح بارگیر مقدار R_۱ در حال کاهش و همچنین در رابطه R_۲ با افزایش شیب مقدار R_۲ در حال کاهش می باشد و این یعنی اینکه بارهای زنده بام در حال کاهش می باشد. به تعبیر بهتر با افزایش شیب بام احتمال قرارگیری بار زنده بر روی آن کمتر است و همچنین با افزایش سطح بارگیر بام، احتمال اینکه همه سطوح آن تحت تاثیر بار زنده قرار گیرند، کاهش خواهد یافت.

کاهش بارهای زنده در بام های دارای کاربری ویژه

برای بام هایی که محل اجتماع و ازدحام نبوده و دارای کاربری های خاصی چون باغ بام و غیره می باشند، می توان بارهای زنده یکنواخت آنها را طبق ضوابطی که در بخش کاهش بار زنده گسترده یکنواخت بیان شد، کاهش داد.

جمع بندی

بارگذاری ساختمان ها یکی از مهمترین و اصلی ترین بخش های طراحی و تحلیل سازه ها می باشد که باید به صورت دقیق انجام شود. یکسری از انواع بارها مثل بار مرده ساختمان، قابلیت پیش بینی دارد و می توان آن را محاسبه کرد، در حالی که برای بار زنده ساختمان که غیرقابل پیش بینی می باشد، نیاز به یکسری تحلیل های آماری می باشد که در آیین نامه ها نتیجه این تحلیل های آماری آورده شده است و می توان از آن ها استفاده کرد. همچنین پیش از استفاده از نرم افزارهای تحلیلی و محاسباتی مثل ETABS نیاز می باشد که این محاسبات انجام و در این نرم افزار، این اطلاعات وارد شود. پس این موضوع که بارگذاری ها درست محاسبه شود، اولین و مهمترین گام در طراحی یک سازه می باشد.

در این مقاله نکات مربوط به بار مرده و بار زنده بیان شد. در مقالات بعدی درباره سایر بارهای وارد بر ساختمان توضیح داده خواهد شد. به منظور تسلط بیشتر بر روی مبحث ششم، پیشنهاد می شود کتاب شرح و درس آزمون های نظام مهندسی مبحث ششم، مطالعه شود.

موفق باشید

مهندس سید فرشید شهیدیان

انتشارات نوآور

ناشر تخصصی کتاب های نظام مهندسی