دریافت پروانه اشتغال شهرسازی نقطه شروع فعالیت تخصصی شما در این حوزه است. برخلاف تصور رایج، درآمد شهرسازی فقط به یک نوع کار محدود نیست. شهرسازی حوزه‌ای چندلایه است؛ خدمات آن شبیه طراحی و نظارت رشته‌های معماری یا عمران نیست، ولی گستره‌ای از مطالعات، طرح‌ها، گزارش‌های تخصصی، بررسی انطباق‌ها، طراحی راهنماهای شهری و طرح‌های موضعی را در بر می‌گیرد. درآمد مهر نظام مهندسی شهرسازی درست مانند دیگر رشته‌های نظام مهندسی با توجه به جدول تعرفه‌های سازمان‌های نظام مهندسی استانی تعیین می‌شود؛ اما تمام استان‌ها برای رشته شهرسازی تعرفه تعیین نمی‌کنند.

درآمد مهر نظام مهندسی شهرسازی از کجا به دست می آید؟

شهرسازی در نظام مهندسی به سه حوزه اصلی خدمات تقسیم می‌شود. هرکدام از این حوزه‌ها ساختار تعرفه، حجم کار و بازه درآمدی متفاوتی دارند.

۱. گزارش ها و بررسی های شهرسازی

این بخش رایج‌ترین منبع درآمد برای پایه ۳ و پایه ۲ است و شامل موارد زیر می‌شود:

• بررسی و تأیید ضوابط کاربری زمین
• گزارش انطباق طرح با مصوبات شورای عالی شهرسازی
• بررسی تراکم، سطح اشغال و خط آسمان
• انطباق طرح با طرح تفصیلی
• بررسی پهنه‌بندی و ضوابط ارتفاع
• استعلامات و گزارش‌های ناظر شهرسازی برای شهرداری

این دسته از خدمات معمولاً درآمدهای متوسطی ایجاد می‌کند اما حجم کار آن در طول سال ثابت است.

۲. طرح‌ های موضعی و موضوعی

برای شهرسازانی که تجربه بیشتری دارند، پروژه‌های مطالعاتی بزرگ‌تر مانند موارد زیر منبع اصلی درآمد هستند:

• طرح ساماندهی فضاهای شهری
• طرح‌های بازآفرینی بافت‌های ناکارآمد
• طرح‌های تفصیلی موضعی
• پروژه‌های طراحی شهری در مقیاس محله تا ناحیه
• مطالعات منظر شهری و طراحی راهنما

تعرفه این پروژه‌ها بسته به گروه‌بندی، بسیار بالاتر از گزارش‌های ساده است.

۳. طرح های خاص یا مطالعات تک موضوعی

• مطالعات امکان‌سنجی پروژه‌های شهری
• طرح‌های پیاده‌راه‌سازی
• ارزیابی اثرات توسعه شهری
• طرح‌های اتصال کاربری خاص به شبکه معابر

این پروژه‌ها معمولاً تعدادشان کمتر است اما درآمد یک‌باره و بالاتری دارند.

مبنای محاسبه تعرفه و درآمد مهر نظام مهندسی شهرسازی چگونه تعیین می شود؟

تعرفه رسمی شهرسازی بر اساس سه عامل اصلی محاسبه می‌شود:

• الف) گروه‌بندی پروژه (A تا E): پروژه‌ها با توجه به اهمیت، پیچیدگی و مقیاس در ۵ گروه قرار می‌گیرند. گروه A برای پروژه‌های کوچک و گروه E برای پروژه‌های بزرگ و پیچیده است.
• ب) نوع خدمت (گزارش، طرح، مطالعه، بررسی): هر نوع خدمت ضریب، بازه زمانی و حجم کار متفاوت دارد.
• ج) پایه پروانه شهرساز: پایه ۳ (کمترین ضریب)، پایه ۲ (ضریب بالاتر) و پایه ۱ (بیشترین ضریب)

تعرفه شهرسازی با این سه پارامتر مشخص می‌شود.

آیا جدول تعرفه نظام مهندسی برای شهرسازی در استان تهران منتشر می‌ شود؟

یکی از نکاتی که معمولاً داوطلبان هنگام جست‌وجوی تعرفه‌های شهرسازی با آن روبه‌رو می‌شوند، نبود ردیف «شهرسازی» در جدول تعرفه سالانه نظام مهندسی تهران است. این موضوع برخلاف رشته‌هایی مثل معماری، عمران یا برق، بارها باعث سردرگمی شده اما دلیل آن روشن است.

استان تهران برای برخی رشته‌ها از جمله شهرسازی، ترافیک و بخش‌های خاص نقشه‌برداری تعرفه‌گذاری مستقل انجام نمی‌دهد. علت این موضوع به ساختار ارائه خدمات در استان تهران برمی‌گردد. بخش قابل‌توجهی از خدمات شهرسازی در تهران از طرح‌های توسعه شهری گرفته تا بازآفرینی، طرح‌های موضعی، ساماندهی، پهنه‌بندی و حتی بخشی از خدمات مشاوره‌ای زیر نظر شهرداری، دفاتر مشاور نظام فنی-اجرایی، یا از طریق قراردادهای توافقی میان کارفرما و مهندس تعیین می‌شود و لزومه از چارچوب تعرفه‌های سالانه نظام مهندسی تبعیت نمی‌کند.

به همین دلیل، برخلاف برخی استان‌ها مثل خوزستان که در تعرفه‌های استانی خود ردیف‌های مجزا برای خدمات شهرسازی درج می‌کنند، در تهران هنوز جدول مستقلی برای تعرفه شهرسازی اعلام نشده است.

جمع بندی؛ درآمد مهر نظام مهندسی شهرسازی شفاف اما چند شاخه است

درآمد شهرسازی تنها از یک نوع پروژه تأمین نمی‌شود و ترکیبی از گزارش‌ها، طرح‌های موضعی و پروژه‌های مطالعاتی است. درآمد پایه ۳ وابسته به تعداد پرونده‌هاست، نه قیمت هر پروژه و درآمد پایه ۱ از پروژه‌های بزرگ است و می‌تواند بسیار بالا باشد. اگر در آستانه دریافت پروانه هستید، بهتر است از همین حالا روی تقویت مهارت‌های زیر تمرکز کنید:

• توان تحلیل طرح تفصیلی
• نگارش گزارش‌های تخصصی
• تسلط بر شیوه ارائه طرح‌های شهری
• آشنایی با روندهای شهرداری و کمیسیون‌ها

این مهارت‌ها، مسیر شما را برای ورود به پروژه‌های باارزش و افزایش درآمد هموار می‌کند.

 

مطالب مرتبط:

1. مدیریت زمان در آزمون نظام مهندسی
2. درآمد پروانه نظام مهندسی
3. مزایای قبولی در آزمون نظام مهندسی
4. مهلت ثبت نام نظام مهندسی
5. همه چیز درباره آزمون نظام مهندسی معماری
6. همه چیز درباره آزمون نظام مهندسی عمران