هدف از شرکت در آزمون نظام مهندسی برق چیست؟ قبولی در آزمون نظام مهندسی برق شرط اصلی برای دریافت پروانه اشتغال به کار مهندسی از سازمان نظام مهندسی استان است. تنها با در اختیار داشتن این پروانه است که می‌توانید در رشته‌-صلاحیت‌های برق مشغول به کار شوید.

بدون شرکت در آزمون می‌توانید به عنوان پیمانکار برق یا سرپرست کارگاه (بدون حق امضا) مشغول به کار شوید یا در شرکت‌ها و کارخانه‌های مرتبط با تجهیزات برقی فعالیت کنید یا در بخش آموزش (دانشگاه‌ها و موسسات تحقیقاتی) از مهارت خود سود ببرید. در این صورت نیازی به ارائه پروانه نظام مهندسی ندارید.

اما اگر در سال‌های تحصیل و فعالیت حرفه‌ای رویای حضور در پروژه‌های ساختمانی و داشتن حق امضای رسمی را داشته‌‌اید، باید در آزمون نظام مهندسی برق حد نصاب را کسب کنید. زیرا برای کسب اجازه رسمی برای طراحی، نظارت یا اجرای تاسیسات برقی ساختمان‌ها به پروانه اشتغال نیاز دارید و قدم اول قبولی در آزمون نظام مهندسی برق است. اما آزمون نظام مهندسی برق چیست و قبولی در این آزمون چه مزایایی را برای شما در پی خواهد داشت؟ در ادامه ابتدا در مورد آزمون نظام مهندسی برق، صلاحیت‌های این رشته و اینکه چه کسانی مجاز به شرکت در این آزمون هستند صحبت خواهیم کرد. در ادامه با نهاد برگزار کننده آزمون آشنا شده و به تعریف سازمان نظام مهندسی خواهیم پرداخت. با ما باشید.

آزمون نظام مهندسی برق چیست؟

آزمون نظام مهندسی برق، شامل ۶۰ سوال چهار‌گزینه‌ای است. داوطلب باید در مدت تعیین شده به ۶۰ سؤال پاسخ دهد و حد نصاب ۵۰ درصد را کسب کنید. به عبارتی داوطلب باید از ۶۰ سوال به ۳۰ سوال پاسخ درست بدهد. این حد نصاب برای تمام صلاحیت‌های برق معتبر و یکسان است.

مهندسانی که موفق به کسب حد نصاب می‌شوند در واقع صلاحیت خود را به اثبات می‌رسانند. قبولی آنها به منزله تسلط و آشنایی با مباحث ۲۳‌ گانه مقررات ملی ساختمان مرتبط با رشته برق تلقی خواهد شد. این یعنی مهندسی که در آزمون نظام مهندسی حد نصاب را کسب کرده می‌تواند قوانین و مقررات مرتبط با برق را منطبق بر آخرین تغییرات در ساختمان‌ها پیاده‌سازی‌ کند.

هدف از برگزاری آزمون نظام مهندسی برق چیست و چرا نباید با آزمون‌های استخدامی یا دانشگاهی اشتباه گرفته شود:

• منبع آزمون‌های دانشگاهی و استخدامی، کتب دانشگاهی هستند و مباحث مقررات ملی مرجع طرح سوالات نیستند و هدف نیز ارزیابی سطح معلومات تئوری و میزان آشنایی مهندس با مفاهیم علمی برق (مثل مدار، ماشین، الکترونیک، کنترل و …) است.
• هدف از آزمون نظام مهندسی برق ارزیابی میزان تسلط شرکت‌کننده بر مباحث مقررات ملی ساختمان (به‌ویژه مبحث ۱۳، ۱۵ و آیین‌نامه‌های مرتبط) و توانایی به‌کارگیری این مقررات در پروژه‌های ساختمانی واقعی است.

منظور از انواع صلاحیت ها در آزمون نظام مهندسی برق چیست؟

آزمون نظام مهندسی برق در ۳ صلاحیت زیر برگزار می‌شود:

1. صلاحیت طراحی: مهندسانی که موفق به قبولی آزمون نظام مهندسی برق طراحی می‌شوند مسئولیت طراحی سیستم‌های برقی ساختمان از جمله روشنایی، ایمنی، تابلوها و غیره را برعهده خواهند داشت.
2. صلاحیت نظارت: مهندسان با قبولی در آزمون نظام مهندسی برق نظارت می‌توانند به‌عنوان ناظر، ایمنی و انطباق اجرای پروژه با نقشه‌ها را کنترل کنند.
3. صلاحیت اجرا: مهندسان پس از قبولی در آزمون نظام مهندسی برق اجرا مسئولیت مدیریت و انجام عملیات نصب، کابل‌‌کشی، تابلو، تست و تحویل را برعهده می‌گیرد.

‌چه کسانی می‌توانند در آزمون نظام مهندسی برق شرکت کنند؟

اکنون می‌دانید آزمون نظام مهندسی برق چیست، در ادامه در این مورد صحبت می‌کنیم که چه کسانی مجاز به شرکت در این آزمون هستند. متقاضیان آزمون نظام مهندسی‌ برق باید مدرک تحصیلی معتبر را در یکی از رشته‌های زیر کسب کرده باشند:

• کارشناسی برق گرایش قدرت
• کارشناسی قدرت
• کارشناسی الکترومکانیک گرایش برق قبل از سال ۶۰
• کارشناسی برق قبل از سال ۶۰
• کارشناسی الکتروتکنیک
• کارشناسی برق و الکترونیک
• کارشناسی برق – الکترونیک
• کارشناسی الکترونیک
• کارشناسی برق شبکه‌های انتقال و توزیع

اگر فارغ‌التحصیل رشته‌ای غیر از برق هستید و قصد شرکت در آزمون نظام مهندسی برق را دارید، برای اطمینان، به مصوبات «کمیسیون هم‌ارزی رشته‌ها» مراجعه کنید. در انتشارات نوآور مصوبات کمیسیون هم ارزی رشته‌های نظام مهندسی مطابق با اطلاعیه‌های جدید، به‌روزرسانی و منتشر می‌شود.

برای شرکت در آزمون نظام مهندس، با توجه به مقطع دانشگاهی باید مدتی از فارغ‌التحصیلی شما سپری شده باشد:

• گذشت ۳ سال از دریافت مدرک کارشناسی
• سپری شدن ۲ سال از تاریخ دریافت مدرک کارشناسی ارشد
• و گذشتن ۱ سال از دریافت مدرک دکترا

در زمان ثبت نام نیازی به ارائه سوابق کاری ندارید؛ اما برای دریافت پروانه باید سوابق را به سازمان نظام مهندسی استان خود تسلیم کنید. لازم است بدانید که عضویت در سازمان نظام مهندسی استان برای شرکت در آزمون نظام مهندسی الزامی نیست.

چه مهارت‌هایی در آزمون نظام مهندسی برق سنجیده می‌شود؟

در این بخش در واقع به این سوال پاسخ می‌دهیم که منابع آزمون نظام مهندسی برق چیست؟ شما برای موفقیت در این آزمون باید مقررات ملی ساختمان، استانداردهای فنی و مباحث تخصصی مهندسی برق را به خوبی فرا گرفته باشید. قبل از هر اقدامی فهرست منابع آزمون نظام مهندسی برق را بررسی کنید. به طور کلی مهارت‌هایی از این دست در آزمون سنجیده می‌شود:

• تسلط بر مباحث مقررات ملی ساختمان (مبحث ۱۳ و ۱۵)
• شناخت تجهیزات و نقشه‌خوانی برق
• استانداردهای ایمنی و حفاظت
• محاسبات بار، کابل، فیوز و تابلو
• آشنایی با آیین‌نامه‌های وزارت نیرو

منابع آزمون نظام مهندسی برق برای هر سه صلاحیت نظارت، اجرا و طراحی هر ساله از سوی دفتر مقررات ملی منتشر می‌شود. بودجه بندی آزمون نظام مهندسی برق در هر سال با توجه به ویرایش مباحث و منابع دستخوش تغییراتی می‌شود.

در ادامه با نهاد انتشار منابع و برگزاری آزمون نظام مهندسی برق بیشتر آشنا می‌شوید.

دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان چیست؟ مسئول برگزاری آزمون نظام مهندس برق

در جست‌وجوهای مرتبط با آزمون نظام مهندسی، بارها نام «دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان» را خواهید دید؛ اما نقش این دفتر در برگزاری آزمون نظام مهندسی برق چیست؟ دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان مسئول تدوین و به‌روزرسانی و ترویج مباحث ۲۳ گانه مقررات ملی است. این دفتر زیر نظر معاونت مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی فعالیت دارد. وظایف دفتر مقررات ملی به شرح زیر است:

• انتشار مباحث مقررات ملی
• به‌روزرسانی مباحث
• اعلام منابع آزمون
• زمان‌بندی آزمون‌ها
• انتشار اطلاعیه‌ها
• ثبت نام و تمدید مهلت ثبت نام آزمون نظام مهندسی
• توزیع کارت ورود به جلسه
• اعلام نتایج
• انتشار سوالات آزمون

دفتر مقررات ملی با همکاری نهاد‌های مجری مانند سازمان سنجش آزمون نظام مهندسی برق و دیگر رشته‌ها را برگزار می‌کند.

 قدم بعدی پس از قبولی در آزمون نظام مهندسی برق چیست؟

داوطلبان پس از قبولی در آزمون ۳ سال برای تکمیل مدارک و دریافت پروانه اشتغال از سازمان نظام مهندسی استان محل اشتغال فرصت دارند. برخی از فواید دریافت پروانه اشتغال به شرح زیر است:

• مجوز رسمی برای انجام پروژه‌های برق ساختمان
• افزایش اعتبار حرفه‌ای
• امکان ثبت شرکت یا دفتر فنی
• دسترسی به تعرفه‌های رسمی خدمات مهندسی
• امکان مشارکت در مناقصات و طرح‌های دولتی

برای دریافت پروانه باید با پرداخت حق عضویت، در سازمان نظام مهندسی استان محل زندگی یا اشتغال ثبت‌نام کنید. در قدم بعدی باید مدارک لازم برای اثبات سابقه کار را به همراه مدارک فردی در اختیار سازمان نظام مهندسی قرار دهید تا پروانه اشتغال دریافت کنید. مدارک مورد قبول برای اثبات سابقه کار به شرح زیر است:

• گواهی کار از شرکت یا دفتر فنی با ذکر سمت و شرح فعالیت
• بیمه مرتبط با شغل مهندسی
• تأییدیه از مهندسین دارای پروانه یا کارفرمای پروژه

حداقل سابقه مورد نیاز (۳ سال برای کارشناسی، ۲ سال برای ارشد، ۱ سال برای دکتری) است و سابقه باید مرتبط با صلاحیت باشد. سازمان پس از بررسی رد یا تایید سوابق را به اطلاع مهندس می‌رساند. در صورت رد شدن درخواست، متقاضی سه سال برای ارائه مدارک فرصت دارد. پس از اتمام این مهلت، قبولی فرد در آزمون دیگر معتبر نخواهد بود و او باید برای دریافت پروانه بار دیگر در آزمون شرکت کند.

اما سازمان نظام مهندسی چیست و عضویت در آن چه فوایدی برای یک مهندس برق دارد؟

سازمان نظام مهندسی چیست؟ دریافت پروانه و ارجاع پروژه

سازمان نظام مهندسی ساختمان یک نهاد غیردولتی است که نقش بازوی اجرای قوانین نظام مهندسی و کنترل ساختمان را برعهده دارد، قوانینی که در سال ۱۳۷۴ به تصویب رسیده‌اند. این سازمان با هدف مشارکت وسیع مهندسان در اجرای قوانین مرتبط با امور حرفه‌ای تشکیل شده و دارای واحد‌های استانی است. شرط تشکیل سازمان نظام مهندسی در هر استان، وجود حداقل ۵۰ داوطلب برای عضویت است که مدرک رشته‌های اصلی مهندسی شامل معماری، عمران، تأسیسات مکانیکی، تأسیسات برقی، شهرسازی، نقشه‌برداری و ترافیک را داشته باشند. کلیه استان‌های کشور دارای سازمان نظام مهندسی هستند. برخی از وظایف سازمان به شرح زیر است:

• توسعه فرهنگ اسلامی در معماری و شهرسازی
• برنامه‌ریزی برای رشد و اعتلای حرفه‌های مهندسی
• ارتقای سطح دانش فنی و کیفیت کار مهندسان
• همکاری با مراجع مسئول در حوزه کنترل ساختمان
• نظارت بر حسب انجام خدمات مهندسی
• مشارکت در زمینه تعیین صلاحیت و افزایش ظرفیت اشتغال
• دفاع از حقوق اجتماعی اعضا
• ارجاع پروژه‌های ساختمانی شهری و بخش عمومی
• دریافت مدارک و صدور پروانه اشتغال به کار
• نظارت بر روابط بین مهندسان و کارفرمایان
• کارشناسی فنی برای مراجع قضایی و داوری
• تهیه و تنظیم تعرفه‌ها برای محاسبه درآمد مهندسان دارای پروانه

به استناد خبری که در دی ماه ۱۴۰۳ به انتشار رسیده است، شمار مهندسان عضو سازمان‌های نظام مهندسی در سراسر کشور ۵۷۵ هزار ۷۷۷ نفر اعلام شده است. تا زمان نگارش این مقاله یعنی آذر ماه ۱۴۰۴، اخبار جدیدی در مورد تعداد به‌روز مهندسان در دست نیست.

آنچه در مقاله آزمون نظام مهندسی برق چیست خوانده‌ایم

آزمون نظام مهندسی برق معیاری برای سنجش میزان صلاحیت و مهارت‌های یک مهندس برای فعالیت در حوزه طراحی، اجرا و نظارت است. مهندسان پس از کسب حد نصاب و قبولی در این آزمون به عضویت سازمان نظام مهندسی درآمده و پروانه اشتغال به کار را دریافت می کنند.

در قدم بعدی مهندس می‌تواند پروژه‌های معتبر را دریافت کرده و بر اساس تعرفه‌های رسمی سازمان نظام مهندسی، از مزایای مالی پروانه اشتغال بهره‌مند شود.