کتاب راهنمای نشریه ۱۲۸

توضیحات

کتاب راهنمای نشریه ۱۲۸

کتاب راهنمای نشریه ۱۲۸ ویژه داوطلبان شرکت در آزمون‌های نظام مهندسی رشته تاسیسات مکانیکی می‌باشد. این کتاب بر اساس مفاد نشریه ۱۲۸ شش جلدی بوده و در حجمی کمتر از ۶ جلد ارائه شده است. و از آنایی که از تمام بخش‌های نشریه در آزمون سوال طرح نمی‌شود، لذا کتاب راهنمای نشریه ۱۲۸ شامل بخش‌های مهم و آزمونی نشریه می‌باشد که بیشتر مد نظر طراحان سوال‌های آزمون نظام مهندسی است. تا داوطلبان مجبور نباشند ۶ جلد نشریه را بطور کامل مطالعه کنند.

مقدمه کتاب راهنمای نشریه ۱۲۸:

دفتر نظام فنی و اجرایی معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور، با استفاده از نظر کارشناسان برجسته مبادرت به تهیه نشریه ۱۲۸ نموده است و آن را برای استفاده جامعه مهندسان کشور بخصوص مهندسان مکانیک (تاسیسات ساختمانی) عرضه نموده است.

رعایت کامل کلیه مفاد این نشریه که در شش جلد با نام مشخصات فنی عمومی تاسیسات مکانیکی ساختمان انتشار یافته است، برای دستگاه‌های اجرایی، مهندسان مشاور، مهندسان طراح، ناظر و دیگر عوامل اجرایی در زمینه تاسیسات ساختمانی لازم الاجرا می‌باشد. نشریه ۱۲۸ شامل ۶ جلد کتاب است و مطالب آنها به شرح ذیل هستند:

۱۲۸-۱ تاسیسات گرمایی، تعویض هوا و تهویه مطبوع مشتمل بر دو بخش کلیات و لوله‌کشی
۱۲۸-۲ تاسیسات بهداشتی مشتمل بر چهار بخش کلیات، لوله‌کشی آب سرد و گرم مصرفی، لوله‌کشی فاضلاب و هواکش و لوله‌کشی آب باران
۱۲۸-۳ کانال‌کشی مشتمل بر کانال‌کشی در تاسیسات گرمایی، تعویض هوا و تهویه مطبوع
۱۲۸-۴ عایق‌کاری مشتمل بر عایق کاری در تاسیسات گرمایی، تعویض هوا و تهویه مطبوع

۱۲۸-۵ لوله‌های ترموپلاستیک مشتمل بر لوله‌های ترموپلاستیک در تاسیسات گرمایی، تعویض هوا و تهویه مطبوع و لوله‌های ترموپلاستیک در تاسیسات بهداشتی
۱۲۸-۶-۱ نقشه‌های جزییات مشتمل بر علایم نقشه‌کشی، نقشه‌های تاسیسات بهداشتی، نقشه‌های بست‌ها و تکیه گاه لوله‌ها و نقشه‌های غلاف لوله‌های تاسیسات بهداشتی
۱۲۸-۶-۲ نقشه‌های جزییات مشتمل بر نقشه‌های جزییات تاسیسات گرمایی، تعویض هوا و تهویه مطبوع و نقشه‌های بست‌ها و تکیه گاه لوله‌ها تاسیسات گرمایی

از آنجا که مطالب این نشریه در شش جلد مجزا و در کتاب‌هایی با حجم مطالب زیاد به چاپ رسیده است، برای مهندسین بخصوص مهندسان که در مرحله ورود به نظام مهندسی ساختمان هستند خواندن چنین کتبی و استفاده از آن‌ها در آزمون ورودی نظام مهندسی بسیار وقتگیر خواهد بود در ضمن اینکه مطالعه کامل این شش جلد برای شرکت در آزمون‌های نظام مهندسی لازم نیست چون غالبا از همه جای این شش جلد در آزمون سؤال طرح نمی‌شود.

لذا بر آن شدیم تا با بررسی سوالات ادوار گذشته نظام مهندسی ساختمان و بررسی مطالب مباحث ۱۴ و ۱۶ مقررات ملی ساختمان، قسمت‌هایی از نشریه فوق را که در مباحث موجود نبوده و مد نظر طراحان سوال‌های آزمون نظام مهندسی می‌باشند به همراه نکات کلیدی و کاربردی، نکات و بندهای مهم آزمونی نشریه ۱۲۸، قسمت‌های مرتبط با مباحث ۱۴ و ۱۶ و سوالات آزمون‌های نظام مهندسی سال‌های گذشته مرتبط با نشریه ۱۲۸ همراه با جواب تشریحی آن‌ها را در یک جلد کتاب به عنوان راهنمای نشریه ۱۲۸ تهیه و در خدمت داوطلبان آزمون‌های نظام مهندسی رشته تأسیسات مکانیکی صلاحیت نظارت و طراحی نماییم.

لازم به ذکر است در هر قسمت کتاب، نقشه‌های اجرایی قسمت مربوطه به همراه یادداشت‌های نقشه، عنوان و شماره نقشه به منظور آشنایی مهندسین با جزییات اجرایی تاسیسات مکانیکی ساختمان ارائه گردیده است.

بخشی از کتاب راهنمای نشریه ۱۲۸

فشار نامی (norminal pressure) در استاندارد iso

در استاندارد iso 7268:1983  فشار نامی برای اجزای لوله کشی فلزی به ترتیب زیر تعریف شده است:

«فشار نامی (PN) عددی است گرد شده به منظور مراجعه به اجزای لوله‌کشی فلزی. همه اجزای لوله کشی که قطر نامی (DN) برابر دارند باید اندازه اندازه‌های قابل جفت شدن داشته باشند»

• اجزای لوله کشی (PIPELINE COMONENTS) شامل لوله، فیتینگ، فلنج، شیر، لوازم ویژه و همه قطعات دیگری است که در معرض فشار داخلی باشند.

فشار نامی (NORMINAL PRESSURE)  در استندارد های EN

الف) در استاندارد EN 1333:1996 فشار نامی برای اجزای لوله کشی فلزی به ترتیب زیر تعریف شده است :

«فشار نامی که برای معرفی خصوصیات و اندازه هریک از اجزای لوله کشی به کار می‌رود شامل PN وعدد اندازه آن است.»

فشار کار مجاز (ALLOWable Pressure) در استاندارد های EN

الف) در استاندارد EN 764:1994 فشار کار مجاز برای اجزای لوله کشی به ترتیب زیر تعریف شده است :

«حد بالای فشار کار و حد بالای دمای کار در یک سیستم لوله کشی، به منظور ایمنی، مشخص می‌شود»

• حد بالای فشار کار و حد بالای دمای کار در یک سیستم لوله‌کشی، لزوما بر هم منطبق نیستند.
• بر حسب شرایط کار سیستم لوله کشی، ممکن است یک یا چند حالت فشار/ دمای مجاز مشخص شود که شامل شرایط عادی و شرایط استثنایی کار سیستم باشد.
• دراین تعریف حداکثر فشار کار یک سیستم لوله کشی، در دمای کار، مورد نظر است، که اجزای لوله کشی برای کار در آن سیستم باید انتخاب شود.

حداکثر فشار کار مجاز   سیستم و حداکثر فشار مجاز اجزای لوله کشی

الف ) هنگام انتخاب مصالح باید مراقبت به عمل آید که  حداکثر فشار مجاز این اجزا و قطعات لوله کشی (طبق استاندارد ساخت آنها)، از حداکثر فشار کار مجاز سیستم (که در لوله کشی معینی طراحی شده است ) کمتر نباشد.

فشار آزمایش سیستم، پیش از نصب

الف) فشار آزمایش پیش از نصب فشاری است که در کارخانه سازنده، به منظور آزمایش هریک از اجزای لوله کشی، بر آن اعمال می‌شود. آزمایش اجزای لوله کشی فلزی درکارخانه با آب (HYDROSTATIC TEST) صورت می‌گیرد.

ب ) فشار آزمایش پیش از نصب، درکارخانه سازنده، برای هریک از اجزای لوله کشی فلزی، شامل لوله، فیتینگ، فلنج، شیر و غیره، باید طبق ظوابطی که در استاندارد مربوط به آن توصیه شده است، انجام گیرد.

پ) در استانداردهای اروپایی آزمایش فشار با آب در دمای اتاق (۲۰ درجه سانتی گراد ) صورت می‌گیرد.

ت) در استانداردهای آمریکایی آزمایش فشار با آّب در دمای اتاق (۱۰۰۰ درجه فارنهایت= ۸/۳۷ درجه سانتی گراد) صورت می‌گیرد.

آزمایش فشار سیستم، پس از نصب

الف) فشار آزمایش پس از نصب فشاری است که در کارگاه، پس از نصب، به یک لوله کشی اعمال می‌شود.

ب) در  استانداردهای اروپایی و امریکایی فشار آزمایش پس از نصب یک سیستم لوله کشی باید دست‌کم برابر حداکثر فشار طراحی سیستم باشد.

پ) آزمایش فشار پس از نصب درکارگاه با آب و در دمای اتاق انجام می‌شود

فهرست کتاب راهنمای نشریه ۱۲۸:

فصل اول / تعاریف و کلیات

۲ـ۱ـ۲ تعاریف
۲ـ۱ـ۲ـ۱
۲ـ۱ـ۲ـ۲ فشار نامی (Norminal Pressure) در استاندارد ISO
۲ـ۱ـ۲ـ۳ فشار نامی (Norminal Pressure) در استانداردهای EN
۲ـ۱ـ۲ـ۴ حداکثر فشار کار مجاز (Maximum Allowable Working Presure) در استاندارد ISO
۲ـ۱ـ۲ـ۵ فشار کار مجاز (Allowable Pressure) در استانداردهای EN
۲ـ۱ـ۲ـ۷ حداکثر فشار کار مجاز سیستم و حداکثر فشار مجاز اجزای لوله‌کشی
۲ـ۱ـ۲ـ۸ فشار آزمایش سیستم، پیش از نصب
۲ـ۱ـ۲ـ۹ آزمایش فشار سیستم، پس از نصب
۲ـ۱ـ۴ انتخاب مصالح
۲ـ۱ـ۴ـ۱
۲ـ۱ـ۴ـ۲
۲ـ۱ـ۵ طبقه‌بندی سیستم‌ها
۲ـ۱ـ۵ـ۱
۲ـ۱ـ۵ـ۲ تاسیسات گرمایی با آب گرم‌کننده
۲ـ۱ـ۵ـ۳ تاسیسات گرمایی با بخار
۲ـ۱ـ۵ـ۴ تاسیسات سرمایی با آب سردکننده
۲ـ۱ـ۵ـ۵ تاسیسات مشترک برای آب گرم‌کننده و آب سردکننده

فصل دوم / لوله‌کشی

۲ـ۲ـ۱ نکات عمومی، انتخاب و کاربرد اجزای لوله‌کشی
۲ـ۲ـ۱ـ۳ تعاریف
الف) اتصال (joint)
ب) اتصال بازشو
پ) اتصال لحیمی سخت (brazing)
ت) اتصال لحیمی نرم (Soldering)
ج) اجزای لوله‌کشی (pipe work components)
ح) اندازه نامی، (nominal size)DN
ذ) فیتینگ (fitting)
ز) لوله (pipe, tube)
۲ـ۲ـ۱ـ۴ شرایط طراحی (design conditions)
الف) فشار (pressure)
ب) دما (temperature)
پ) تاثیر محیط (ambient influences)
ت) اثرات دینامیک (dynamic effects)
ث) اثرات وزن (weight loads)

ج) بارهای ناشی از انبساط یا انقباض گرمایی
(thermal expansion and contraction loads)
۲ـ۲ـ۱ـ۵ معیارهای طراحی (design criteria)
الف) کلیات
ب) طبقه‌بندی فشار/ دما (pressure- temperature ratings) برای اجزای لوله‌کشی
پ) تنش‌های مجاز و سایر محدودیت‌های تنش برای اجزای لوله‌کشی
۲ـ۲ـ۱ـ۷ طراحی فشار اجزای لوله‌کشی
الف) لوله مستقیم (straight pipe) تحت فشار داخلی
۲ـ۲ـ۱ـ۸ محدودیت‌های انتخاب اجزای لوله‌کشی
الف) لوله
ب) فیتینگ‌ها
پ) شیرها
۲ـ۲ـ۱ـ۹ محدودیت‌های انتخاب اتصال
الف) اتصال‌های لوله‌کشی
ب) تکیه‌گاه‌های لوله‌کشی

۲ـ۲ـ۱ـ۱۱ انتخاب مصالح‌ـ الزمات کلی
الف) مصالح و مشخصات فنی
ب) محدودیت‌ها روی فلزات مشخص
پ) محدودیت‌ها روی غیرفلزات مشخص
۲ـ۲ـ۱ـ۱۴ کاربرد اجزای لوله‌کشی
ب) لوله‌های فولادی
ب) اتصال لوله‌های فولادی
پ) فیتینگ‌های لوله‌کشی فولادی
ث) فلنج‌های فولادی
ج) لوله‌های مسی
چ) اتصال لوله‌های مسی
ح) فیتینگ‌های لوله‌کشی مسی
د) شیرهای چدنی و فولادی
ذ) شیرهای ساخته شده از آلیاژهای مس
۲-۲-۱ نکات عمومی، انتخاب و کاربرد اجزای لوله‌کشی
ث) فلنج‌های فولادی

ج) لوله‌های مسی
چ) اتصال لوله‌های مسی
ح) فیتینگ‌های لوله‌کشی مسی
د) شیرهای چدنی و فولادی
د) شیرهای ساخته شده از آلیاژهای مس
۲ـ۲ـ۲ لوله‌های فولادی
۲ـ۲ـ۲ـ۱ لوله‌های فولادی در استانداردهای DIN و DIN EN
الف) انواع
ب) جنس
۲ـ۲ـ۲ـ۲ لوله‌های فولادی در استانداردهای BS و BS EN
الف) انواع
ب) جنس
پ) وزن و اندازه
۲ـ۲ـ۲ـ۳ لوله‌های فولادی در استانداردهای ANSI

الف) انواع
۲ـ۲ـ۲ـ۴ لوله‌های فولادی در استانداردهای ISO
الف) انواع
۲ـ۲ـ۲ـ۵ لوله‌های فولادی در استانداردهای ISIRI
الف) انواع
ب) جنس
پ) وزن و اندازه
۲ـ۲ـ۳ـ فیتینگ‌های لوله‌کشی فولادی
۲ـ۲ـ۳ـ۱ فیتینگ‌های ساخته شده از چدن چکش‌خوار مخصوص اتصال دنده‌ای
الف) فیتینگ‌های دنده‌ای از چدن چکش‌خوار در استانداردهای EN
۲ـ۲ـ۳ـ۲ فیتینگ‌های فولادی دنده‌ای
الف) فیتینگ‌های فولادی دنده‌ای در استانداردهای EN
۲ـ۲ـ۳ـ۳ فیتینگ‌های فولادی جوشی
الف) فیتینگ‌های فولادی جوشی در استانداردهای DIN
۲ـ۲ـ۴ لوله‌های مسی
۲ـ۲ـ۴ـ۱ لوله‌های مسی در استانداردهای EN

الف) انواع
ب) جنس
پ) اندازه
۲ـ۲ـ۴ـ۲ لوله‌‌های مسی در استانداردهای ANSI
ب) جنس
۲ـ۲ـ۴ـ۳ لوله‌های مسی در استانداردهای ISO
انواع
۲ـ۲ـ۴ـ۴ اتصال لوله‌های مسی
الف) انواع
ب) فشار و دمای کار مجاز
۲ـ۲ـ۶ فلنج‌های فولادی
۲ـ۲ـ۶ـ۱ کلیات
پ) جنس
۲ـ۲ـ۶ـ۲ فلنج‌های فولادی در استاندارد BS,DIN و EN
الف) کلیات
ح) پیچ و مهره فلنج (bolting)
خ) واشر آب‌بندی (gasket)
۲ـ۲ـ۷ شیرها
(۱) انواع اصلی (basic types)

شیر کشویی (gate valve)
شیر کف فلزی (globe valve)
شیرهای سماوری (plug valves) و توپکی (ball valves)
شیرهای پروانه‌ای (butterfly valves) و شیرهای سماوری خارج از مرکز (eccentric plug valves)
شیر دیافراگمی (diaphragm valve)
(۲) انواع شیرها از نظر کارکرد (function)
۲ـ۲ـ۸ شیرهای کشویی
۲ـ۲ـ۸ـ۱ شیرهای کشویی
الف – چدنی
۲ـ۲ـ۸ـ۲ شیرهای کشویی فولادی
۲ـ۲ـ۸ـ۳ شیرهای کشویی از آلیاژهای مس
۲ـ۲ـ۹ شیرهای کف‌ فلزی
۲ـ۲ـ۹ـ۱ شیرهای کف فلزی چدنی
۲ـ۲ـ۹ـ۲ شیرهای کف فلزی فولادی
۲ـ۲ـ (۷ـ۱۲) انتخاب و کاربرد شیرها در تاسیسات گرمایی و سرمایی
۲ـ۲ـ۱۳ بست، تکیه‌گاه و آویز لوله
۲ـ۲ـ۱۳ـ۳ محل تکیه‌گاه یا آویز
ت) لوله‌های ترموپلاستیک

۲ـ۲ـ۱۳ـ۴ آویزها
ت) آویزهای تک‌لوله‌ای
۲ـ۲ـ۱۳ـ۵ کورپی‌ها (U-bolts and overstraps)
الف) کلیات
ب) انواع کورپی
۲ـ۲ـ۱۳ـ۶ تکیه‌گاه‌های لغزنده (slider type supports)
الف) کلیات
انواع تکیه‌گاه لغزنده
۲ـ۲ـ۱۳ـ۷ تکیه‌گاه غلطکی
الف) کلیات
۲ـ۲ـ۱۳ـ۹ تکیه‌گاه ثابت (anchor)
الف) کلیات
ب) تکیه‌گاه ثابت لوله‌های افقی
پ) تکیه‌گاه ثابت لوله‌های قایم
۲ـ۲ـ۱۳ـ۱۰ تکیه‌گاه از نوع پایه برای لوله‌های قائم
۲ـ۲ـ۱۳ـ۱۱ اتصال بست، آویز و تکیه‌گاه لوله به اجزای ساختمان
ب) گیره تیرآهن
پ) اتصال قطعه فولادی جوشی به تیرآهن
ج) پایه دیوارکوب (bracket)

۲ـ۲ـ۱۳ـ۱۲ انتخاب بست، آویز و تکیه‌گاه
الف) کلیات
ب) دمای کار
ت) لوله‌های ترموپلاستیک
۲ـ۲ـ۱۴ اجرای کار لوله‌کشی
۲ـ۲ـ۱۴ـ۱ حدود و دامنه کار
۲ـ۲ـ۱۴ـ۲ نکات عمومی
۲ـ۲ـ۱۴ـ۳ اتصال (Joint)
الف) اتصال در لوله‌کشی فولادی
ب) اتصال دنده‌ای در لوله‌کشی فولادی
پ) اتصال جوشی در لوله‌کشی فولادی
ت) اتصال در لوله‌کشی مسی
ث) اتصال در لوله‌کشی‌های ترموپلاستیک
گروه اول: اتصال مکانیکی
گروه دوم: اتصال جوشی
۲ـ۲ـ۱۴ـ۴ اتصال بازشو
۲ـ۲ـ۱۴ـ۵ شیب‌بندی، هواگیری و تخلیه هوا
ب) لوله‌کشی آب‌ گرم‌کننده یا سردکننده
پ) لوله‌کشی آب خنک‌کننده

ت) لوله‌کشی بخار
ث) لوله‌کشی برگشت بخار
ج) هواگیری
چ) تخلیه
۲ـ۲ـ۱۴ـ۶ غلاف لوله، پولک دور لوله
ب) غلاف برای لوله‌های فلزی
پ) غلاف برای لوله‌های پلاستیکی
(ت) پولک دور لوله
۸ـ۲ـ۱۴ـ۷ انبساط و انقباض
ب) خم‌ها و حلقه‌های انبساط
پ) قطعه انبساط (expansion joints)
۲ـ۲ـ۱۴ـ۸ بست، تکیه‌گاه و آویز لوله‌ها (pipe supports)
۲ـ۲ـ۱۴ـ۹ کلکتورها
الف) کلیات
ب) مصالح و ساخت
۲ـ۲ـ۱۴ـ۱۰ شیر‌گذاری
ب) انتخاب شیر
پ) اتصال شیرها
ت) محل شیرها
ث) نصب شیر

۲ـ۲ـ۱۴ـ۱۱ لرزه‌گیر لوله‌ای (pipe flexible connection)
۲ـ۲ـ۱۴ـ۱۲ دریچه‌های دسترسی
۲ـ۲ـ۱۴ـ۱۴ فاصله لوله‌ها از هم و از اجزای ساختمان
پ) نصب
ت) لوازم کلکتور
۲ـ۲ـ۱۴ـ۱۵ عبور لوله از روی دستگاه‌های برقی
۲ـ۲ـ۱۴ـ۱۶ رنگ‌کاری
۲ـ۲ـ۱۴ـ۱۷ مشخص کردن، برچسب زدن
ب) رنگ‌بندی لوله‌ها
۲ـ۲ـ۱۵ آزمایش نشت
۲ـ۲ـ۱۵ـ۲ کلیات
۲ـ۲ـ۱۵ـ۳ فشار آزمایش و مدت آن
۲ـ۲ـ۱۵ـ۴ در جریان آزمایش و پس از آن
۲ـ۲ـ۱۵ـ۵ آزمایش نشت با هوای فشرده
مقدمه

۲-۲-۱۶ لوله و فیتینگ ترموپلاستیک (THERMOPLASTICS)
۲-۲-۱۶-۱ کلیات
۲-۲-۱۶-۲ طبقه‌بندی سیستم‌ها
۲-۲-۱۶-۳ طبقه‌بندی سیستم‌ها در استانداردهای ISO
۲-۲-۱۶-۴- لوله‌های تک لایه ترموپلاستیک
الف) کلیات
ب) لوله‌های تک لایه پلی‌اتیلن مشبک (PEX)
پ) لوله‌های تک لایه پلی‌اتیلن دمای بالا (PE-RT)
ت) لوله‌های تک لایه پلی‌پروپیلن (PP-R)
۲-۲-۱۶-۵- کاربرد لوله‌های تک لایه ترموپلاستیک
الف) طبقه‌بندی سیستم‌ها
۲-۲-۱۶-۶ لوله‌های چند لایه ترموپلاستیک
الف) کلیات
۲-۲-۱۶-۷ کاربرد لوله‌های چندلایه ترموپلاستیک
نکات طلایی مباحث
۱۴ـ۱۰ـ۳ـ۳ انتخاب لوله
پ) لولۀ فولادی سیاه
ت) لولۀ مسی
۱۴ـ۱۰ـ۳ـ۴ـ انتخاب فیتینگ
پ) فیتینگ‌های لوله‌کشی ترموپلاستیک
۱۴ـ۱۰ـ۳ـ۵ـ انتخاب فلنج

۱۴ـ۱۰ـ۳ـ۶ انتخاب شیر
۱۴ـ۱۰ـ۳ـ۷
۱۴ـ۱۰ـ۴ اجرای لوله‌کشی
پ) ۱۴ـ۱۰ـ۴ـ۱
ت) ۱۴ـ۱۰ـ۴ـ۱
۱۴ـ۱۰ـ۴ـ۲
۱۴ـ۱۰ـ۴ـ۳ شیر
۱۴ـ۱۰ـ۵ـ آزمایش
۱۴ـ۱۰ـ۵ـ۲ شرایط آزمایش
۱۴ـ۱۰ـ۶ عایق‌کاری

فصل سوم / تأسیسات بهداشتی

۳-۱-۲ تعاریف
۳-۱-۲-۲ آب آشامیدنی (Potable water) یا (drinking water)
۳-۱-۲-۳ آبرسانی (water supply system)
۳-۱-۲-۴ تأسیسات بهداشتی (plumbing system)
۳-۱-۲-۵ فاضلاب
الف) soil pipe
ب) liquid waste
پ) building storm drain
ت) sewage

ث) drainage system
ج) sanitary sewer
چ) building sewer
۳-۱-۲-۶ لوازم بهداشتی (plumbing fixtures)
۳-۱-۲-۷ لوله ورودی انشعاب آب (water service pipe)
۳-۲-۱-۲ تعاریف
ب) لوله‌کشی (piping)
پ) فیتینگ (fitting)
ت) اتصال (joint)
ث) اتصال بازشو
ج) در دسترس (readily accessible)
چ) قابل دسترسی (accessible)
ح) قطر نامی (nominal width) یا (nominal diameter)

هم‌ارزی قطر‌های نامی در استانداردهای آمریکایی و اروپایی

د) برگشت جریان (backflow)
ذ) مانع برگشت جریان (backflow preventer)

۳-۱-۳ رعایت استاندارد
۳-۲-۱ تعاریف
۳-۲-۱-۱ حدود و دامنه کار
ث) شرایط سیستم
۳-۲-۱-۴ حفاظت لوله‌کشی آب سرد و آب گرم مصرفی
۳-۲-۱-۵ انتخاب مصالح
۳-۲-۲-۵ انتخاب و کاربرد لوله‌های فولادی در لوله‌کشی آب سرد و گرم مصرفی
الف) شرایط کار
ب)‌ انتخاب لوله
پ) اتصال
ت) گالوانیزاسیون
پ) فیتینگ‌های دنده‌ای از چدن از چکش‌خوار در استانداردهای ISO
ت) انتخاب و کاربرد فیتینگ‌های دنده‌ای از چدن چکش‌خوار
پ) فیتینگ‌های فولادی دنده‌ای در استانداردهای ISO
ت) انتخاب و کاربرد فیتینگ‌های فولادی دنده‌ای
۳-۲-۴ لوله‌های مسی در استانداردهای EN

الف) انواع
۳-۲-۴-۴ اتصال لوله‌های مسی
ب) فشار و دمای کار مجاز
۳-۲-۴-۵ انتخاب و کاربرد لوله‌های مسی در لوله‌کشی آب سرد و آب گرم مصرفی
الف) حدود و دامنه کار
ب) استانداردها
پ) اتصال
۳-۲-۵ فیتینگ‌های لوله‌کشی مسی
۳-۲-۵-۱ کلیات
ت) طبقه‌بندی فشار ـ دمای کار فیتینگ
ت) آزمایش نشت
ث) طبقه‌بندی فشار ـ دما
ت) فیتینگ‌های مسی یا آلیاژ مس در استانداردهای ISO
۳-۲-۶ فلنج‌ها
۳-۲-۶-۱ کلیات
پ) جنس
۳-۲-۶-۴ فلنج در استانداردهای ISO
الف) انواع
ث) اندازه فلنج‌های چدنی گرد
ج) اندازه فلنج‌های فولادی گرد
چ) پیچ و مهره

۳-۲-۶-۵ انتخاب و کاربرد فلنج در لوله‌کشی آب سرد و آب گرم مصرفی
الف) نوع و اندازه
ب) جنس
پ) ابعاد جفت شدن فلنج‌ها (mating dimensions)
ت) حداکثر فشار کار مجاز
۳-۲-۷ شیرها
۳-۲-۷-۱ کلیات
الف) انواع
ث) دمای کار
ج) فشار کار
۳-۲-۸ اجرای کار لوله‌کشی
۳-۲-۹-۲ کلیات
۳-۲-۸-۳ اتصال لوله‌ها (joints)

پ) اتصال دنده‌ای در لوله‌کشی فولادی
ث) اتصال لحیمی مویینگی (capillary soldering)
ج) اتصال فیتینگ (compression fitting)
۳-۲-۸-۴ اتصالات بازشو
ث) اتصال بازشو، از نوع فلنجی
۳-۲-۸-۵ شیب‌بندی، هواگیری و تخلیه لوله‌ها
ب) شیب‌بندی
پ) تخلیه
۳-۲-۸-۶ غلاف لوله
ب) جنس غلاف
پ) اندازه غلاف
ت) نصب غلاف
۳-۲-۸-۷ انبساط و انقباض لوله‌ها
الف) کلیات
ب) قطعه انبساط (expansion joint)
۳-۲-۸-۸ بست، تکیه‌گاه و آویز لوله‌ها (pipe supports)
ث) فاصله تکیه‌گاه‌ها
ج) تکیه‌گاه لوله‌های فلزی قائم
چ) بست زدن لوله‌های عایق‌دار
۳-۲-۸-۱۰ شیرگذاری
الف) کلیات
ب) محل شیرها
پ) انتخاب نوع شیر
ت) نصب شیر

۳-۲-۸-۱۱ لرزه‌گیر لوله‌ای (pipe flexible connection)
الف) کلیات
ب) ساخت لرزه‌گیر
۳-۲-۸-۱۲ دریچه‌های دسترسی
۳-۲-۸-۱۳ دسترسی به لوله‌ها
الف) کلیات
ب) لوله‌کشی توکار
پ) لوله‌کشی روکار
۳-۲-۸-۱۴ فاصله لوله از هم و از اجزای ساختمان
ب) فاصله لوله‌ها از هم
۳-۲-۸-۱۵ عبور لوله از روی دستگاه‌های برقی
۳-۲-۸-۱۸ حفاظت از آب آشامیدنی
ب) تعاریف
پ) نقاطی از شبکه که باید حفاظت شود.
ث) کاربرد وسایل حفاظتی
۳-۲-۹ آزمایش نشت
۳-۲-۹-۱ کلیات
۳-۲-۹-۳ فشار و مدت آزمایش
۳-۲-۹-۴ کارهای پس از آزمایش
۳-۳-۱-۲ تعاریف
ب) واژه‌ها
۳-۳-۱-۳ شرایط کار سیستم
الف) فشار کار
ب) دمای کار

۳-۳-۱-۵ انتخاب مصالح
۳-۳-۲ لوله و فیتینگ چدنی سرکاسه‌دار
۳-۳-۲-۱ لوله‌ و فیتینگ چدنی سر کاسه‌دار در استانداردهای BS
الف) کلیات
پ) لوله‌های چدنی سرکاسه‌دار
ت) زانوی چدنی سرکاسه‌دار
ث) سه راه چدنی سرکاسه‌دار
ج) تبدیل چدنی سرکاسه‌دار
چ) چهارراه چدنی سرکاسه‌دار
ح) دو خم چدنی سرکاسه‌دار
خ) سیفون چدنی سرکاسه‌دار
۳-۳-۲-۴ انتخاب و کاربرد لوله و فیتینگ چدنی سرکاسه‌دار
ب) کاربرد
پ) اتصال
۳-۳-۳ لوله و فیتینگ چدنی بدون سرکاسه
۳-۳-۳-۱ لوله و فیتینگ چدنی بدون سرکاسه در استانداردهای DIN
پ) زانوی چدنی بدون سرکاسه
ت) سه‌راه چدنی بدون سرکاسه
ث) دوخم
ج) تبدیل
چ) دریچه بازدید
۳-۳-۳-۴ انتخاب و کاربرد لوله و فیتینگ چدنی بدون سرکاسه

ب) کاربرد
پ) اتصال
۳-۳-۴ لوله و فیتینگ پلی‌وینیل کلراید
۳-۳-۴-۲ لوله و فیتینگ پلی‌وینیل کلراید در استانداردهای اروپا (EN)
الف) کلیات
ب) اتصال (JOINT)
ت) انواع فیتینگ‌ها
۳-۳-۴-۵ کاربرد لوله و فیتینگ پلی‌وینیل کلراید
الف) کلیات
ب) اتصال (JOINT)
پ) کاربرد

۳-۳-۵ لوله و فیتینگ پلی اتیلن
۳-۳-۵-۲ لوله و فیتینگ پلی‌اتیلن در استاندارد‌های اروپا (EN)
پ) اندازه‌ها
ت) انواع فیتینگ‌ها
۳-۳-۵-۴ کاربرد لوله و فیتینگ پلی‌اتیلن
الف) کلیات
ب) اتصال (JOINT)
پ) کاربرد
۳-۳-۶ لوله و فیتینگ فولادی
۳-۳-۶-۱ کلیات
۳-۳-۶-۳ کاربرد لوله و فیتینگ فولادی
ت) شرایط کار
۳-۳-۷ اجرای کار لوله‌کشی فاضلاب و هواکش
۳-۳-۷-۱ حدود و دامنه کار
چ) مسیر لوله‌های فاضلاب و هواکش
۳-۳-۷-۳ اتصال (joint)
پ) اتصال در لوله‌کشی چدنی سرکاسه‌دار
ت) اتصال در لوله‌کشی چدنی بدون سرکاسه
ث) اتصال در لوله‌کشی فولادی گالوانیزه
ج) اتصال در لوله‌کشی پلاستیکی از نوع پلی‌وینیل‌کلراید (PVC)
چ) اتصال دو لوله‌کشی پلاستیکی از نوع پلی‌اتیلن
ح) اتصال در لوله‌کشی پلاستیکی از نوع پلی‌پروپیلن
خ) اتصال لوله‌های از جنس‌های مختلف
۳-۳-۷-۴ شیب‌بندی
ب) حداقل شیب لوله‌های افقی فاضلاب
۳-۳-۷-۵ اتصال غیرمستقیم
۳-۳-۷-۶ اتصال لوله هواکش به شبکه فاضلاب
۳-۳-۷-۷ انتهای هواکش فاضلاب

۳-۳-۷-۸ غلاف لوله
ب) جنس غلاف
پ) اندازه غلاف
ت) نصب غلاف
ث) پولک دور لوله
۳-۳-۷-۹ بست، تکیه‌گاه و آویز
الف) کلیات
ب) انتخاب بست، تکیه‌گاه و آویز
پ) فاصله تکیه‌گاه‌ها
الف) کفشوها
پ) دریچه بازدید و دسترسی
ت) سینی قطره‌گیر
ث) قیف تخلیه (waste funnel)
۳-۳-۸ آزمایش نشت
۳-۳-۸-۱ کلیات
۳-۳-۸-۲ آزمایش مقدماتی
ب) آزمایش با آب
پ) آزمایش با هوا
۳-۳-۸-۳ آزمایش نهایی
ب) آزمایش با هوا
پ) آزمایش با دود
۳-۴ لوله‌کشی آب باران
۳-۴-۱ کلیات
۳-۴-۲ حدود و دامنه کار
۳-۴-۳-۲ تعاریف واژه‌ها و اصطلاحات
۳-۴-۴-۲ کاربرد مصالح
۳-۴-۵ اجرای کار لوله‌کشی آب باران
۳-۴-۵-۲ نکات اجرایی
ج) آزمایش
۳-۲-۱۰- لوله‌های ترموپلاستیک (THERMOPLASTICS)
۳-۲-۱۰-۱- کلیات

الف) شرایط انتخاب مصالح
ب) ضخامت جدار لوله
۳-۲-۱۰-۲- لوله‌های تک لایه پلی‌اتیلن مشبک (Crosslinked Polyethylene – pex)
الف) کلیات
ب) لوله‌های تک لایه پلی‌اتیلن مشبک در استانداردهای DIN
پ) لوله‌های تک لایه پلی‌اتیلن مشبک در استانداردهای BS
ت) لوله‌های تک لایه پلی‌اتیلن مشبک در استانداردهای ANSI/ASTM
ث) لوله‌های تک لایه پلی‌اتیلن مشبک در استانداردهای ISO
۳-۲-۱۰-۳ لوله‌های تک لایه پلی‌اتیلن دمای بالا (Raised temperature)
الف) کلیات
ب) لوله‌های تک لایه پلی‌اتیلن دمای بالا در استانداردهای DIN
۳-۲-۱۰-۴- لوله‌های تک لایه پلی‌پروپیلن (Polypropylene – pp)

الف) کلیات
ب) لوله‌های تک لایه پلی‌پروپیلن در استانداردهای DIN
۳-۳-۵-۳ لوله‌های تک لایه پلی‌پروپیلن در استانداردهای ISO
۳-۲-۱۰-۶ لوله‌های چند لایه ترموپلاستیک در استانداردهای ANSI/ASTM
الف) لوله‌های چند لایه ترموپلاستیک در استاندارد ANSI/ASTM F1281
ب) لوله‌های چند لایه ترموپلاستیک در استاندارد ANSISTM F1282
پ) لوله‌های چند لایه ترموپلاستیک در استاندارد ANSI/ASTM F1335

۳-۳-۴- لوله و فیتینگ پلی‌وینیل کلراید
۳-۳-۴-۱- کلیات
۳-۳-۴-۲- لوله و فیتینگ پلی‌وینیل کلراید در استانداردهای اروپا (EN)
الف) کلیات
۳-۳-۴-۳- لوله و فیتینگ پلی‌وینیل کلراید در استانداردهای ISO
الف) کلیات
۳-۳-۴-۴- لوله و فیتینگ پلی‌وینیل کلراید در استانداردهای ANSI/ASTM
الف) کلیات
۳-۳-۴-۵- کاربرد لوله و فیتینگ پلی‌وینیل کلراید
الف) کلیات

ب) اتصال (JOINT)
پ) کاربرد
۳-۳-۵- لوله و فیتینگ پلی‌اتیلن
۳-۳-۵-۱- کلیات
۳-۳-۵-۲- لوله و فیتینگ پلی‌اتیلن در استانداردهای اروپا (EN)
الف) کلیات
۳-۳-۵-۳- لوله و فیتینگ پلی‌اتیلن در استانداردهای ISO
کلیات
۳-۳-۵-۴- کاربرد لوله و فیتینگ پلی‌اتیلن
الف) کلیات
ب) اتصال (JOINT)
پ) کاربرد

فصل چهارم / کانال‌کشی

۲-۴-۱ کلیات
۲-۴-۱-۱ حدود و دامنه کار
۲-۴-۱-۴ تعاریف
۲-۴-۱-۵ طبقه‌بندی فشار
۲-۴-۲ انتخاب مصالح
۲-۴-۲-۱ کلیات
۲-۴-۲-۲ کانال از ورق فولادی گالوانیزه
الف) ورق فولادی گالوانیزه در استانداردهای DIN
ب) ورق و تسمه فولادی گالوانیزه در استانداردهای BS
پ) ورق فولادی گالوانیزه در استانداردهای ANSI
۲-۴-۲-۳ کانال از ورق آلومینیومی
الف) ورق آلومینیومی در استانداردهای DIN
ب) ورق آلومینیومی در استانداردهای BS
پ) ورق آلومینیومی در استانداردهای ANSI
۲-۴-۲-۴ کانال از ورق فولادی زنگ‌ناپذیر

الف) ورق فولادی زنگ‌ناپذیر در استانداردهای DIN
ب) ورق فولادی زنگ‌ناپذیر در استانداردهای BS1
۲-۴-۲-۵ انتخاب ورق برای ساخت کانال
۲-۴-۳ ساخت کانال
۲-۴-۳-۱ کلیات
۲-۴-۳-۲ درزبندی کانال (DUCT SEALING)
۲-۴-۴ ساخت کانال چهارگوش
۲-۴-۴-۲ ضخامت ورق و اتصال عرضی ـ واحد “IP”
۲-۴-۵ اجزای کانال‌کشی چهارگوش
۲-۴-۵-۱ کلیات
۲-۴-۵-۲ زانوها و خم‌ها
۲-۴-۵-۳ سه راه و انشعاب
۲-۴-۵-۲ تبدیل
۲-۴-۵-۵ دریچه دسترسی
۲-۴-۵-۶ نصب کویل در کانال
۲-۴-۵-۷ دمپرهای تنظیم (VOLUME DAMPER)
پ)ساخت و نصب دمپر
۲-۴-۵-۸ دمپر آتش و دود
ب) تعاریف
ج) انواع دمپر آتش
چ) نصب دمپر آتش و دود
۲-۴-۵-۹ پلنوم (PLENUM)

الف) جنس
ب) فشار کار
پ) ساخت
ت) ضخامت ورق
۲-۴-۵-۱۰ قطعه قابل انعطاف
۲-۴-۵-۱۱ غلاف
۲-۴-۵-۱۲ سینی قطره‌گیر
۲-۴-۵-۱۳ نصب عایق داخل کانال (LINER)
الف) کلیات
ب) اجرای کار
پ) نصب عایق داخل کانال
۲-۴-۶ ساخت کانال گرد
۲-۴-۶-۲ ضخامت ورق
۲-۴-۶-۳ اتصال
پ) درزهای طولی مستقیم
ت) درزهای عرضی
۲-۴-۶-۴ فیتینگ
الف) کلیات
ب)زانو
پ) انشعاب
ت) تبدیل
ث) دو خم
۲-۴-۶-۶ کانال‌های قابل انعطاف

الف) کلیات
ب) ساخت
پ) نصب
۲-۴-۷ کانال‌کشی در خارج ساختمان
۲-۴-۷-۲ ساخت و نصب کانال
۲-۴-۷-۳ عبور کانال از بام ساختمان
۲-۴-۷-۴ دریچه‌های ورود یا تخلیه هوا (LOUVERS)
ث)نصب
ج) توری
۲-۴-۷-۵ دهانه‌های ورود یا تخلیه هوا
۲-۴-۸ آویز و بست
۲-۴-۸-۴ اتصال به کانال
۲-۴-۸-۵ اجزای آویز
الف) آویز برای یک کانال افقی چهارگوش
ب) آویز برای کانال گرد افقی
۲-۴-۹ دریچه‌های هوا
۲-۴-۹-۳ انواع
الف) دریچه‌های رفت هوا، نوع ساده (GRILLE)
ب) دریچه‌های رفت هوا، نوع سقفی (DIFFUSER)
پ) دریچه‌های رفت هوا، خطی شکاف‌دار (LINEAR SLOT OUTLET)
ت) دریچه‌های برگشت و تخلیه هوا
۲-۴-۹-۴ ساخت و نصب
ب) دریچه ساده (GRILLE AND REGISTER)
پ) دریچه‌های سقفی (CEILING DIFFUSER)
ت) دریچه‌های خطی (LINEAR DIFFUSER)
ث) دریچه‌های جت (HI-FLO JET DIFFUSER)

فصل پنجم / عایق‌کاری

۲-۵-۲- مصالح عایق‌کاری
۲-۵-۲-۱- کلیات
۲-۵-۲-۳ مواد اصلی عایق
الف) عایق‌های بازتابی (Reflective insulation)
ب) عایق‌های پاششی درجا (Foamed in situ)
۲-۵-۲-۷- مشخصات مهم مواد عایق
الف) قابلیت هدایت گرمایی (Thermal conductivity)
ب) چگالی حجمی (Bulk density)
پ) مناسب بودن عایق برای دمای کاربرد
ت) انبساط گرمایی (Thermal expansion)
ث) مقاومت در برابر فشردگی (Resistance to compaction)
ج) مقاومت در برابر نفوذ و جذب بخار آب
چ) استحکام مکانیکی و دوام
ح) خطرات آتش‌سوزی و انفجار
خ) مقاومت در برابر جانوران موذی و قارچ‌ها

د) خطرات بهداشتی و ایمنی
ذ) خوردگی (Corrosion)
ژ) ظرفیت گرمایی مطلوب (Optimum heat capacity)
۲-۵-۳- نگهدارهای عایق
۲-۵-۳-۱- کلیات
۲-۵-۳-۳- چسب‌ها
الف) طبقه‌بندی چسب‌ها از نظر کاربرد
ب) ویژگی‌های دوران بهره‌برداری
پ) چسب‌های مهم و مشخصات آنها
۲-۵-۳-۴- نگهدارهای مکانیکی
الف) نگهدارهای جوشی
ب) نگهدارهای پیچی
پ) مفتول‌ها و نوارهای نگهدار
۲-۵-۴-۳- مواد روکش عایق
ب) روکش برای شرایط گرم و مرطوب
پ) روکش‌هایی برای تأسیسات سرمایی
ج) روکش‌هایی برای بهبود ویژگی‌های حفاظت در برابر آتش
۲-۵-۵- آماده‌سازی سطح و سایر متعلقات برای نصب عایق

۲-۵-۵-۱- کلیات
۲-۵-۵-۳- آماده‌سازی سطح
۲-۵-۵-۴- ضمایم (Attachments)
۲-۵-۵-۵ تکیه‌گاه‌ها و نگهدارنده‌ها (Insulation support)
۲-۵-۵-۶- بست‌های عایق (نگهدارهای مکانیکی)
۲-۵-۵-۷- تقویت عایق
۲-۵-۶- عایق‌کاری لوله
۲-۵-۶-۱- کلیات
۲-۵-۶-۵- مصالح عایق لوله در استانداردهای ANSI
الف) انواع
ب) الزامات فیزیکی
پ) شکل، اندازه و ابعاد استاندارد
ت) رواداری
۲-۵-۶-۸ ضخامت عایق لوله در استانداردهای ANSI / ASHRAE
ب) عایق‌کاری در شرایط متفاوت
۲-۵-۶-۹- تعیین ضخامت عایق لوله
۳-۵-۶-۱۰- نصب عایق لوله و دیگر اجزای لوله‌کشی
الف) ملاحظات کلی
چ)عایق‌کاری فلنج‌ها، شیرها و سایر فیتینگ‌های لوله‌‌کشی گرم
ح) عایق‌کاری لوله همراه با گرم‌کننده‌های کمکی
۲-۵-۷- عایق‌کاری کانال هوا
۲-۵-۷-۱- کلیات
۲-۵-۷-۶- ضخامت عایق کانال
ب) لایه مانع رطوبت (Water vapour barrier)
۲-۵-۷-۸- ضخامت عایق کانال در استانداردهای ANSI/ASHRAE

ب) یادداشت‌های جدول
۲-۵-۷-۹- تعیین ضخامت عایق کانال
ب) کانال‌های خارج ساختمان
پ) کانال‌های داخل ساختمان
۲-۵-۸- عایق‌کاری دودکش
۲-۵-۸-۱- کلیات
۲-۵-۸-۴- ضخامت عایق دودکش
۲-۵-۸-۵- نصب عایق دودکش (Flue)
الف) داخل ساختمان
ب) خارج ساختمان
۲-۵-۱۰- اجرای روکش عایق
۲-۵-۱۰-۱- روکش‌های عایق در داخل ساختمان
الف) ترکیب سخت‌شونده، سیمان خودگیر
ب) پارچه و منسوجات
پ) ماستیک و روکش‌های پوششی
ت) ورق فلزی
۲-۵-۱۰-۲- روکش‌های عایق در خارج ساختمان (مقاوم در برابر اثر هوای محیط)
الف) ورق فلزی
ب) ترکیب‌های مقاوم در برابر هوا
نمونه سوال

کلیدواژه

منابع و مآخذ

انتشارات نوآور 

ناشر تخصصی کتاب های نظام مهندسی